Aktywna ochrona ptaków wodnych i błotnych na terenie Polderu Północnego 

w Parku Narodowym „Ujście Warty” poprzez poprawę warunków wodnych siedlisk lęgowych oraz miejsc żerowania i odpoczynku w czasie migracji 

i zimowania.Bagna są Dobre!. Projekt Sfinansowano ze środków Komisji Europejskiej – LIFE+, umowa LIFE09 NAT/PL/000257 oraz ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, umowa 502/2010/Wn04/OP-WK-LF/Dn. 

Całkowity koszt dofinansowania wynosi  4.196.941€ .

 

 

Projekt Bagna są Dobre! Ujście Warty jest przedsięwzięciem partnerskim realizowanym przez stowarzyszenie Ptaki Polskie oraz Park Narodowy „Ujście Warty”. Stanowi w swym zamierzeniu wieloletnie działanie, którego ostatecznym celem jest odtworzenie siedlisk łąkowo-bagiennych dla ginących gatunków ptaków w połączeniu z prowadzeniem ekstensywnej gospodarki wypasowej i utrzymaniem funkcji przeciwpowodziowej północnej części Parku - tzw. Polderu Północnego. 

 

Miejscem realizacji Projektu jest tzw. Polder Północny w Parku Narodowym „Ujście Warty” wraz z przylegającymi fragmentami otuliny Parku - w ramach Europejskiej Sieci Natura 2000 (PLC080001), tuż przy granicy z Niemcami. 

 

Bezpośrednie działania wdrożeniowe prowadzone są na powierzchni 2800ha (teren Parku Narodowego "Ujście Warty" – tzw. Polder Północny). Pośrednie oddziaływanie dotyczyć będzie dodatkowo obszaru 2000ha Łącznie blisko 5000ha łąk! Jest to największe tego typu przedsięwzięcie w historii kraju oraz jedno z największych w Europie i na świecie. 

 

U podstaw realizacji projektu leży idea ochrony zagrożonych gatunków ptaków zależnych od otwartych siedlisk łąkowo-bagiennych. Obecnie zarówno ta grupa ptaków jak i ich siedliska należą do najszybciej zanikających i najbardziej narażonych zarówno w skali kraju jak i świata. Przedsięwzięcie polega na rewitalizacji i częściowej rewitalizacji tzw. kompleksu posusznego - czyli osuszonych terenów pobagiennych, obecnie zdegradowanych i jałowych. W przyszłości obszar ten na powrót ma służyć ptakom jako miejsca lęgu, a także żerowiska i odpoczynku podczas migracji i zimowisk. Jednocześnie teren ten będzie wykorzystywany rolniczo (ekstensywna gospodarka łąkarsko-pastwiskowa) oraz jako polder przeciwpowodziowy w warunkach zagrożenia wielką wodą dla przyujściowych rejonów Warty oraz dla doliny Odry, poniżej Kostrzyna.   

 

Dzięki Projektowi pustkowia Polderu Północnego wkrótce będą na powrót tętnić życiem 

wzbogacając jedno z najbardziej niezwykłych miejsc w Polsce - Park Narodowy „Ujście Warty”. O jego randze świadczy między innymi miejsce na tzw. Liście Ramsarskiej, gdzie trafiają najcenniejsze na Ziemi obszary wodno-błotne. 

 

Idea realizacji projektu pojawiła się w wyniku wieloletniej współpracy Parku Narodowego oraz stowarzyszenia Ptaki Polskie. Z uwagi na jego wielopłaszczyznowy charakter i wielką wartość dodaną, przedsięwzięcie zyskało poparcie lokalnych samorządów i rolników. 

 

Ze względu na długi okres wdrażania i skomplikowanie planowanych działań, projekt Bagna są dobre! Ujście Warty realizowany jest w dwóch etapach, które stanowią integralną całość.

 

Etap 1., 2008 - 2010, miał charakter badawczo-dokumentacyjny. Zasadniczo polegał na opracowaniu kluczowych ekspertyz – glebowej, botanicznej, ornitologicznej oraz hydrologicznej oraz przygotowaniu kompleksowego projektu hydro-budowlanego. Powstała dokumentacja ma strategiczne znaczenie dla całego przedsięwzięcia. Szczegółowo określiła co i w jaki sposób musi być zrobione wokół sieci wodnej Polderu, aby osiągnięte zostały cele przyrodnicze i pośrednio społeczne Projektu. Wspomniana dokumentacja powstała jako efekt współpracy i wielkiego zaangażowania wielu specjalistów i instytucji – m.in. Akademii Rolniczej w Szczecinie, PN „Ujście Warty”, Ptaków Polskich, Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego, Przedstawicieli lokalnych Samorządów, Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Gorzowie Wielkopolskim,  hydrotechników i licznych doradców. 

 

Etap 2. jest przewidziany do realizacji w latach 2011–2014 i ma charakter wdrożeniowy oraz promocyjny. W tym czasie realizować będziemy prace zaplanowane w etapie 1., które bezpośrednio prowadzić będą do zmian w krajobrazie. 

W wyniku naszych działań na jałowe tereny znowu powróci woda – a za nią najrzadsze 

i najcenniejsze siedliska – bagienne łąki i torfowiska. Te staną się domem dla rzadkich 

i ginących ptaków – a także pastwiskami dla krów i koni… Ptaki, które stają się coraz większą siłą promocyjną Regionu będą przyciągały pasjonatów i turystów – ci zapewnią dodatkowe źródło dochodów dla jego Mieszkańców. Również Rolnicy będą zarabiać 

na bagnach – dzięki programom rolno-środowiskowym. Bo Bagna są dobre! dla wszystkich! Przez cały ten czas będziemy dzielić się naszym doświadczeniem 

i promować bagna, a także budować wiedzę o Przyrodzie – naszym Wspólnym Dziedzictwie.

 

Podczas planowania działań ochronnych zostały uwzględnione wszystkie wymagania gatunków i siedlisk będących przedmiotem projektu: głównie ptaki siewkowe, blaszkodziobe oraz inne zależne od mokrych siedlisk otwartych, zarówno w okresie lęgowym jak i migracji i zimowania. Projekt stwarza szansę na ich pełną ochronę. Uwzględnione zostały też lokalne uwarunkowania społeczno-kulturowe (szczegółowo rozpoznane podczas realizacji etapu 1 projektu), które mogą być istotne dla wdrożenia Projektu i zabezpieczenia jego efektów. Ponadto prowadzona będzie intensywna kampania promocyjna związana z Projektem – zarówno na poziomie specjalistycznym, jak i popularnonaukowym. Planowane są m.in. międzynarodowa konferencja dla praktyków, samorządowców i rolników, wydawnictwa (w tym dla rolników i uczniów szkół regionu "Ujścia Warty") podnoszące świadomość społeczną w kwestiach podejmowanych przez projekt oraz prezentujące jego efekty, film dokumentalny oraz album pod tytułem „Bagna są dobre!”. Wszystko po to, aby podzielić się i zachęcić do skorzystania z doświadczeń zdobytych podczas realizacji projektu i promować Projekt, a także budować wiedzę o przyrodzie (siedliskach łąkowych i bagiennych oraz związanych z nimi ptakami w szczególności) i zaangażowanie społeczne na rzecz ochrony przyrody.

 

 

Projekt Bagna są dobre! Ujście Warty koordynowany jest przez Towarzystwa Ochrony Przyrody Ptaki Polskie w ramach partnerskiej współpracy z Parkiem Narodowym „Ujście Warty” oraz przy zaangażowaniu Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie i poparciu samorządów Gorzowa Wielkopolskiego, Górzycy, Kostrzyna, Krzeszyc, Słońska, Sulęcina, Witnicy.

 

 

Projekt wdrażany jest w partnerskiej współpracy stowarzyszenia Ptaki Polskie oraz Parku Narodowego „Ujście Warty”. 

Projekt finansowany jest ze środków Komisji Europejskiej – LIFE+, umowa LIFE09 NAT/PL/000257 oraz ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, umowa 502/2010/Wn04/OP-WK-LF/D

 

 

Etap 1. Projektu (2008-2010) dofinansowany był w ramach Komponentu II – Ochrona Środowiska i Zrównoważony Rozwój:

Wsparcie udzielone przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię poprzez dofinansowanie 

ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego 

oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego, a także ze środków budżetu Rzeczpospolitej Polskiej w ramach Funduszu dla Organizacji Pozarządowych.

 

 

Jeśli chcesz do nas dołączyć i pomóc chronić bagna w Ujściu Warty (lub gdziekolwiek indziej), albo dowiedzieć się więcej o Projekcie – zapraszamy!

Napisz do nas lub odwiedź nas w jednym z naszych biur, albo w siedzibie Parku Narodowego „Ujście Warty”.